Wesołego Ganesha czyli Święto Ganpati!

Dzisiaj w Bombaju rozpoczęło się jedno z większych świąt hinduskich. Lord Ganesha – bóg dostatku i pomyślności z głową słonia jest ulubieńcem Mumbajczyków, dlatego właśnie tutaj jego święto obchodzone jest najhuczniej.

Atrybutem tego boga oprócz słoniowej głowy jest wielki brzuch, cztery ręce i szczur, na którym podobno jeździ. Zawsze pokazywany jest bez jednego kła. Różne są historie jak go stracił, jedna z nich mówi, że pisał nim słynne hinduskie opowieści między innymi Ramajanę.

Zgodnie z legendami Ganesha nie miał łatwego dzieciństwa. Jest synem Shiwy i Parwati. Kiedyś był zwykłym boskim chłopcem, dopóki jego ojciec się nie zdenerwował i nie obciął mu głowy. Dlaczego? Tu mity podają różne wersje. Jedna mówi, że  nie wiedział o istnieniu syna, wrócił do domu, a tu jakiś dzieciak biega i wrzeszczy, więc obciął mu głowę. Jak się dowiedział, że to jego syn, próbował na szybko ratować sytuację, akurat nawinął się pod rękę słoń. Jakie są dalsze losy słonia, legendy milczą.

Druga wersja podaje, że Parwati poprosiła syna, żeby jej pilnował kiedy chciała wziąć kąpiel.  Śiwa rozgniewany, że nie ma dostępu do żony, ściął mu za to głowę. Tak czy siak, dobrze to o nim nie świadczy.

Według wierzeń hinduskich Lord Ganesha zapewnia sukces materialny, chroni przed utratą majątku i złodziejami. Ganpati wypada w sierpniu lub we wrześniu, a jego zapowiedzią są liczne figurki, kolorowe, kiczowate, w różnych wielkościach, które można kupić niemal na każdym rogu. Robione są z gliny, do której dodaje się podobno kawałki figurek z poprzedniego roku. 

Rodzina lub społeczność, która chce “zaprosić” Ganesha do siebie przygotowuje najpierw “ołtarzyk” przystrojony kwiatami, girlandami, migającymi światełkami lub nawet czasami fontanną.

Ganeshe czekają na klientów

Dzisiaj, czyli w dzień Ganpati w takich właśnie “ołtarzykach” pojawił się bóg ze słoniową  głową. Uroczystości tej towarzyszy pooja (pudża) czyli modlitwa, w czasie której zapala się święty ogień, “omiata” figurkę płomieniem, zapala kadzidełka oraz zostawia dary czyli jedzenie dla boga. Takie modlitwy będą powtarzały się co dziennie przez kolejne 10 dni, a na koniec w uroczystym pochodzie Hindusi zaniosą Ganesha do wody, gdzie go utopią. Pochodom najczęściej towarzyszy orkiestra, tłum tańczących, a jeżeli jeszcze rozdawane jest darmowe jedzenie to oczywiście tysiące wiernych.
Najczęściej wrzuca się figurki do morza, głównie przy słynnej plaży Chaupati, ale nie koniecznie, mogą to być wszystkie dostępne w pobliżu zbiorniki wodne. Tam figurki będą się stopniowo rozpuszczały lub dołączą do tysięcy ton śmieci, które zalegają w Mumbaju.

Przypomina mi to trochę polski zwyczaj przyjmowania w domu obrazu Maryji, tylko, że u nas obraz jest jeden i wraca potem do kościała, nikt go nie wyrzuca.

Dla nas 10 najbliższych dni świętowania oznacza niestety, że olbrzymie korki mumbajskie będą pięć razy większe oraz  codziennie będziemy wysłuchiwać  bębniarzy, śpiewaków i wybuchających petard. Ale przynajmniej jest kolorowo i świątecznie ;-)

Spotkania Ganeshowe, jak obserwujemy, stają się często wiecami partyjnymi, a cały Mumbaj przystrojony jest w plakaty pt. “politycy + Ganesh”, ale skąd my to znamy…
Za miesiąc na plakatach pojawią się ci sami politycy, tyle, że zamiast Ganesha towarzyszyć im będzie bogini Durga dosiadająca lwa. Wtedy będziemy świętować  Dasera czyli Durga Pudża, potem znowu Diwali.

Zaczął się więc sezon na festiwale.

Ganesh w supermarkecie

Ganesh na plakatach politycznych