Witaj szkoło!

Przez większość mojego życia 1 września był dniem kiedy zaczynała się szkoła. Najpierw będąc uczniem potem nauczycielem w tym dniu zaczynałam „nowy rok”. Ale w życiu wszystko kiedyś się zmienia i teraz ten dzień oznaczał, że byłam na planie filmowym, zaczął się ostatni miesiąc monsunów i tyle mi się kojarzy z 1 września, który właśnie minął.

W Indiach rozpoczęcie roku szkolnego ma różne daty.  Wszystko zależy, o którym stanie rozmawiamy. I tak np. w Mumbaju (stan Maharasztra) 1 września mają w czerwcu, w Sikkim w styczniu, a na Kerali w maju.

Wspólną cechą systemu edukacyjnego w tym kraju jest  to, że niezależnie od tego kiedy szkoła się kończy i zaczyna ma dwie dłuższe przerwy wakacyjne i wiele wolnych dni z powodu różnych świąt.

Tak jak u nas jest przerwa w połowie roku i na koniec, ale przeważnie podzielona równo, np. dwa razy wakacje po 1,5 miesiąca.

Małe dzieci w wieku 2, 3 lata mogą już rozpocząć przedszkole czyli nursery school. Pierwszą klasę w prawdziwej szkole zaczyna się w wieku 5 lat, wtedy rodzice muszą kupić mundurek (uniform), podręczniki i zaczyna się szkolna przygoda, która powinna potrwać minimum 10 lat. Co ciekawe w Indiach istnieje obowiązek szkolny! Ale jak to często bywa w tym kraju prawo – prawem, a życie – życiem. Ilość dzieci, która nie chodzi do szkoły jest ogromna i nikt z tym nic nie robi. Ulubionym wytłumaczeniem na wszystkie społeczne problemy to zbyt duża populacja. Rząd nie jest w stanie kontrolować społeczeństwa skoro nawet nie może go policzyć. Na ulicach Indii, gdzie byśmy nie byli, zobaczymy jednak gromady dzieci w mundurkach. Każda szkoła ma inne wzory, kolory i fasony.

Przechodzenie z klasy do klasy nie jest taką prostą i oczywistą sprawą i spory odsetek dzieci zostaje na drugi rok w tej samej klasie. W klasach często są dzieci w zróżnicowanym wieku (np. z różnych powodów rozpoczynają naukę później).  O przejściu do następnej klasy decydują testy zewnętrzne, jest ich 4 w ciągu roku, potem wyniki się sumuje i „klamka zapadła”. Wydaje się, że to takie uczciwe i sprawiedliwe, ale w praktyce to różnie bywa. I tak o wszystkim decyduje człowiek, a w kraju o tak wielkiej korupcji wszystko jest możliwe. Pierwsze 10 klas to jedna szkoła czyli ten sam mundurek. Składa się z dwóch etapów szkoła podstawowa (7 klas) i SSC czyli Secondary School Certificate (szkoła drugiego stopnia – 3 klasy).

Teoretycznie głównym językiem wykładowym jest angielski, czyli wszystkie przedmioty powinny być uczone po ang.  To znowu czysta fikcja i teoria, w większości szkół nauczyciel mówi w języku rodzimym i czasami coś tłumaczy na ang. Są oczywiście też szkoły gdzie mówi się tylko po ang. Większość szkół jest płatna.

Darmowe szkoły są przepełnione i o bardzo niskim poziomie, więc ci których stać, a jest ich niemało, wysyłają dzieci do szkół płatnych, które nie są drogie. Płatnych szkół jest zdecydowanie więcej, mogą być prywatne, religijne, społeczne lub państwowe. Mają bardzo zróżnicowane poziomy i wysokości opłaty. Czasami lokalne władze wprowadzają zróżnicowanie w czesnym np. w Maharastrze mniej płaci się za dziewczynkę niż chłopca (żeby zachęcić rodziców do kształcenia córek), a za trzecie dziecko płaci się więcej niż za dwójkę poprzednich (żeby wpłynąć na zmniejszenie populacji?). Po 10 klasach uczeń idzie do HSC Higher Secondary Certificate (wyższa szkoła drugiego stopnia), nazywana klasą 11 i 12, gdzie językiem wykładowym jest już tylko angielski. I tu pojawiają się problemy językowe.

W drodze do szkoły

Jeżeli do tej pory nauczyciel mówił w języku rodzimym, a ang. był tylko jednym z przedmiotów, to jak sobie poradzić kiedy wszystkie przedmioty wykładane są po ang. Duża część indyjskich uczniów kończy edukacje po tym etapie, czyli tak jakby po naszej maturze. Ale można też podjąć kolejne etapy kształcenia, 3 letni Degree College. Do wyboru są 3 kierunki: science – przedmioty ścisłe, common – ogólny, artist – przedmioty artystyczne. Podałam je w kolejności prestiżu i trudności dostania się. Etap ten kończy się stopniem bachelor czyli licencjat. Czyli tak jak u nas.

Uczennice w Sikkim

Mogę jeszcze dodać, że wyniki najlepszych uczniów są zawsze bardzo rozgłaszane. Szkoły wywieszają wielkie plakaty ze zdjęciami i wynikami, nawet w gazetach pojawiają się rankingi najlepszych uczniów.

Potem jeszcze można iść na studia, czyli dwa lata w tytułem magistra. Największym marzeniem wszystkich Indusów z klasy średniej i wyższej jest wysłać swoje dziecko na studia za granicę. Marzenia te od wielu lat są realizowane, stąd tak wielu mieszkańców Indii można spotkać we wszystkich krajach angielskojęzycznych.

Ogólnie ilość lat poświęcona na edukację jest taka sama jak w Polsce. Główny problem w Indiach to jaki odsetek dzieci i młodzieży przechodzi te etapy?

PS. Informacje podaje na podstawie szkół w Mumbaju, w innych stanach mogą być jakieś drobne różnice.